„Одете и еб*ете се“: Денот кога Илон Маск го премина Рубикон и влезе во отворена војна со управителите на глобалната медиумска цензура - големите огласувачи.

Кога Илон Маск зборува за проблемот на човештвото во контекст на „ние сме цивилизација на само една планета“, тој звучи како футуролог и визионер со конкретни идеи како да се спаси човечкиот вид од катастрофата што неизбежно доаѓа, бидејќи сè уште е осудено да живее само на една планета.
Интересно е да се слуша Елон кога страсно зборува за своите идеи и иновации, нови и понапредни ракети, теории за тоа колку далеку и до кој степен „нашите“ закони на физиката важат во вселената.
И слушајќи го, невозможно е да не се прифати фактот дека тој е многу посебна индивидуа чиј мозок работи брзо и на многу широка фреквенција.
За разлика од многу иноватори, Илон сигурно има талент за бизнис, а неговата ексцентрична природа му овозможува секогаш да гледа „преку хоризонтот“.
Не изгледа како личност која премногу се замара со световни ситници, па ни пари.
Да, звучи многу парадоксално ако го кажеме тоа за најбогатиот човек на светот, но можеби токму овој парадокс ги создава двата факти. Затоа што не е тајна дека Маск е повеќе приврзан за процесот и исходот отколку за „несаканиот ефект“ - профитот.
Да имаше, ќе играше многу посигурно, а потоа веројатно немаше да биде толку успешен.
Маск не се ни труди да биде хомо универзалис, ренесансен човек, тоа му доаѓа природно. Неговата љубопитност е огромна, а тој има, како што самиот вели, постојана „бура од мисли“ во главата, иако истата може, како што потврди и тој, да биде доста товар.
Сепак, иако има толку многу интереси, јасно е дека не може да се посвети на се подеднакво. Помеѓу ракетите што ги испраќа во вселената, електричните автомобили што го освојуваат светот и развојот на вештачката интелигенција, Маск го презеде можеби најтешкиот проект од сите - vox populi.
Исфрустриран од зголемената еднострана цензура на Твитер, тој минатата година реши да стави крај со потег кој би бил многу типичен за најбогатиот човек на светот - решил да го купи Твитер.
Во процес кој траеше со месеци, Маск стана сопственик на можеби најважната социјална мрежа на денешницата, онаа каде се формираат мисли и идеи, каде се присутни сите релевантни актери, од странски влади до активисти, за 44 милијарди долари.
Во споредба со Twitter, некои конкуренти, да речеме Facebook, изгледаат како несериозни трошење време.
Твитер, од друга страна, се вжешти уште пред да се заинтересира Маск. Дебатите беа остри, се крчкаа низ целиот политички компас, а наскоро Твитер стана отскочна даска за најголемиот шок во американската политика досега - победата на Доналд Трамп на изборите.
А токму победата на Трамп ја разбуди длабоката желба на „длабоката држава“ дека таквата сила мора да биде ставена под контрола.
По Трамп, Твитер стана место на зголемена контрола. Беше донесен наратив кој се вклопи во наративот на доминантниот естаблишмент.
Маск, кој сигурно мисли дека е дете како Трамп, стана еден од најгласните критичари на таа цензура и набрзо стана шампион на единствениот пат што му имаше смисла - апсолутизмот на слободата на говорот.
Апсолутна слобода на говор е секако романтична идеја. Поаѓа од претпоставката дека на секој треба да му се дозволи да каже сè, не за да го крие непријатното од очите на јавноста, туку да ја вооружи јавноста со истата слобода што ќе направи доброто да го надмине злото.
Романтична идеја, секако, иако можеби е тешко да се имплементира во пракса, пред се поради фактот што претставува магнет за најекстремните идеи кои, токму затоа што биле цензурирани, најмногу сакаат да се слушнат.
Маск е во деликатна позиција од самиот почеток. На Твитер му плати 44 милијарди долари, го смени името во Х, но иако е општествен феномен од првиот квартал на 21 век, сепак е компанија со околу 1.300 вработени, приватна компанија на слободниот пазар.
Како мисли да го одржува? Како што се одржуваше - преку огласувачи.
Но, тоа функционираше добро се додека линијата што треба да се танцува беше јасно позната.
Имено, секој поголем медиум, вклучително и социјалните мрежи, живее од огласувачите, а тие пак диктираат каква содржина ќе биде објавена на тој медиум. Тоа е наједноставната и апсолутно ефикасна цензура.
Добијте погрешно тврдење, тенденција, политички став или само наслов и огласувачите се повлекуваат во толпа. Самиот факт што специјалните агенции за посредници често закупуваат реклами за нив колективно, значи дека овој начин на работа е уште поизразен.
Цензурата е немилосрдна затоа што е толку едноставна. Не постои таков закон или правило што би ги спречило огласувачите да ги даваат своите пари на друго место.
Самите тие пари, колку што се за промоција на услугата/производот, се означени и како метод на општа контрола на информациите. Очигледно, воопшто не е изненадувачки што оваа контрола се формира на највисоките нивоа на капиталистичкиот систем, а најголемите корпорации се секогаш најголемите огласувачи.
Твитер, или сега X, почна да се заканува веднаш штом Илон ја презеде целата фабрика.
Тој веднаш почна да се „пакува“ на тој начин што другите големи медиуми почнаа да копаат во Twitter/X барајќи контроверзни пораки од контроверзни поединци, се со цел да му ги припише на Маск - и покрај фактот што Твитер беше полн со некој вид на срам пред тоа, исто како и сите социјални мрежи.
Но, тие тешко можат да го фатат Илон колку што тој може да се фати себеси, и токму таму „излезе“ на почетокот на овој месец кога на потполно аматерски начин коментираше на објава на X велејќи дека „буквалната вистина“ е коментар во кој се споменуваат Евреите, нивната поддршка за американските либерални политики, сите заедно во контекст на актуелната војна во Газа.
Медиумите добија непропуштена можност, дури и Белата куќа се приклучи во какафонијата од тврдења дека Илон Маск е „антисемит“.
Секако дека не е, кој малку подлабоко го проучил контроверзниот коментар, со кој само се согласил Маск, сфаќа дека се работи за фрустрација од т.н. „левичарската“ политика која доминира во САД (иако нема никаква врска со вистинската левица, но терминот сега е толку вкоренет што за жал е невозможно да се повлече) и всушност ги поддржува десничарските израелски власти кои се за војна против Хамас.
Сепак, картата за антисемитизам фрлена во лицето на Маск е премногу сурова за да се игнорира, дури ни Маск не може.

Тој мораше да тргне на мини-извинување, а тоа го направи со посета на Израел, каде што се сретна со највисоките функционери, претседателот и премиерот, но и со семејствата на израелските цивили кои се уште се заробени во Газа.
Маск даде многу остри изјави. За време на средбата со израелскиот претседател Херцог, тој рече:
„Оние кои инсистираат на убивање цивили треба да бидат убиени, новата генерација треба да се научи да не убива и да се обиде да изгради просперитет“.
Изјавата може да се протолкува како целосна поддршка за криминалната кампања на Нетанјаху за уништување човечки животи во Појасот Газа, убиство кое веќе елиминираше повеќе од 10 пати повеќе цивили отколку што Хамас уби во својата кампања на терор на 7 октомври со напад врз јужен Израел.
Но, Маск го направи она што мислеше дека треба да го направи. Тој набрзина се изми од стигмата на антисемитизмот и сега гордо носи наредба на произраелскиот анти-Хамас, но тој сè уште има малку разбирање за целото прашање.
Тоа го покажа пред некој ден за време на големото интервју како дел од конференцијата организирана од Њујорк тајмс кога рече дека собири „про-Хамас“ се одржуваат низ САД и низ целиот Запад во сите поголеми градови.
Случајно или намерно, но сосема погрешна изјава. Пропалестинските собири дефинитивно не се про-Хамас, имајќи предвид дека Евреите често учествуваат на овие собири.
Но, Маск знае дека веќе е заглавен и веќе не е сигурен со колку пепел треба да се посипува и е склон кон претерување. Сепак, некаде црта и варијанта на вистината за блискоисточниот конфликт, која можеби не е точна, но сега таа е таа што ќе ја застапува.
Во поширок контекст, можеби и не е толку важно. Маск не се обидува да биде новиот портпарол на ниту една политичка струја за да го научи светот која страна да ја поддржи. Тој е сè уште повеќе фокусиран на теми надвор од овој свет.
Но, ако мислел дека краток лет до Израел и назад ќе го ослободи од сите притисоци, тогаш се лаже.
Како прво, за такво нешто не треба да се додворувате на луѓе како Бенјамин Нетанјаху, туку на Џорџ Сорос. Ова е нешто со што Маск не се согласува, а тоа значи дека неговиот проект X ќе продолжи да биде цел.
Како дел од истото интервју на NYT, на самиот почеток, тој беше запрашан што мисли за огласувачите што го напуштаат X.
Се очекуваше дека Маск ќе каже нешто за концептот на бизнис моделот, за варијациите меѓу самите огласувачи (иако всушност нема, повеќето корпорации следат една иста политичка идеологија) или дека ќе даде некаква изјава за ги привлече назад оние огласувачи кои бегаат.
Наместо тоа, тој даде краток и прецизен коментар кој треба да се цитира во целост: „Се надевам дека ќе престанат да се рекламираат. Нека не се рекламираат кај нас“.
Водителот Ендрју Рос Соркин, збунет, го праша: „Ако не се рекламираат, што мислиш?“.
Затоа што од негова перспектива, новинарот на NYT, изгледаше како да ја изговара крајната ерес.
Дали некој некогаш им рекол на огласувачите, без кои медиумите не постојат, да „заминат“ откако почнале да се закануваат дека ќе си заминат?
Но, ова е Илон Маск, и покрај сите негови очигледни надворешнополитички пропусти и дупки во знаењето, треба да му се оддаде признание за овој Рубикон. Така тој продолжува.
„Ако некој сака да ме уценува со реклами? Да ме уценува со пари? Еб*те се“, одговара Илон Маск.
Водителот, сега не само збунет, туку и запрепастен од сознанието дека нешто потенцијално историско се случува околу него, успеа само да изговори „Но...“, за Маск да ја повтори својата нова теорија - „Одете и еб*ете се. Дали бев доволно јасен? Се надевам дека бев“, рече тој.
После тоа тој рече „Поздрав, Боб. Верувам дека е во публиката“. Притоа, тој се осврна на Боб Игер, извршниот директор на корпорацијата Дизни, кој исто така се приклучи на бојкотот на рекламирањето на X.
Истовремено, тој призна дека огласувачите имаат намера да ја „убијат компанијата“, но верува дека јавноста ќе ја види вистинската вистина и ќе застане на страната на него и на Х.
Како треба да се одбрани? Веројатно размислува за модел каде што самите корисници би го финансирале работењето, преку некоја форма на претплата. Тоа секако би ги направило понезависни бидејќи медиумот кој зависи од огласувачите секогаш ќе биде како друг медиум кој зависи од огласувачите, барем кога станува збор за фундаменталниот наратив. Ова води не само до опасно едноумие, туку можеби и до општ конфликт на планетата.
Маск веројатно се чувствува повикан да направи нешто во врска со тоа. Неговите намери можеби се навистина искрени и благородни, иако и самиот е свесен дека ќе учи и ќе греши на патот. И тој коментар за „буквална вистина“ со право го нарече еден од неговите најпромашени коментари.
Но, без разлика на неговите пропусти, не може да се негира дека зборува за некој кој е подготвен да започне борба со досега недопирливата институција која со години, децении го обликуваше јавниот наратив како што сака и може.
Во оваа смисла, Илон Маск се става себеси во позиција на модерен технолошки револуционер чија судбина, поради широчината на борбата што ја избрал, станува неизвесна - што веројатно не го загрижува премногу.
Сегментот за рекламната индустрија во гореспоменатото интервју преквчера заврши со коментар кој исто така би бил вреден да се пренесе во целост.
"Ме интересира реалноста на добрината, а не перцепцијата на добрината. Она што насекаде го гледам се луѓе кои сакаат да остават впечаток дека се добри луѓе, а всушност тие се зли. Нека се еб*т", рече Маск.
(Vecer.mk VIA)
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата