Агенцијата за заштита на пазарната конкуренција (AZTN) го казни трговскиот синџир Томи со 212.500 евра за сериозно кршење на Законот за забрана на нефер трговски практики во синџирот на снабдување со храна (ZNTP), објави AZTN.
Причина за поведување на управната постапка беше барање, чија содржина укажуваше дека Томи продавал прехранбени производи на крајниот потрошувач по цена пониска од куповната цена по која го купил производот од добавувачот со данок на додадена вредност (ДДВ), што претставува забранета нефер трговска практика.
Казнети за попусти за пензионери
Имено, Томи направи попуст за пензионерите. Тие дизајнираа програма за бенефиции со која им се дава можност на пензионерите да искористат попуст од 10 проценти на целиот износ на сметката, а потоа формираа промотивна малопродажна цена на одредени прехранбени производи, поканувајќи ги крајните потрошувачи да го искористат однапред одобрениот попуст на производите на распродажба.
Според AZTN, ова е сериозно кршење на Законот за забрана на нефер трговски практики во синџирот на снабдување со храна (ZNTP).
Но, зошто е тоа неправедна практика? На пример, една продавница може да има вишок производи што потоа ќе ги продаде по која било цена бидејќи смета дека тоа е подобро отколку да пропадне.
За овој конкретен случај, станува збор, објаснуваат тие, за попуст за пензионерите.
Дарио Мамиќ, директор на корпоративните комуникации на Томи, истакнува дека тие, како хрватска компанија, отсекогаш биле на страната на своите клиенти и заедницата.
„Пензионерите се ранлива група на која сакавме да ѝ помогнеме во време на криза, а попустот што го воведовме беше наш придонес и чин на солидарност, целосно финансиран од наши средства, без оптоварување на добавувачите. За жал, наместо разбирање, се соочивме со казна заснована на формално толкување на правилата без почитување на реалните околности и општествената цел на оваа иницијатива“, рече Мамиќ за Далматински портал.
Тој додава дека примената на дополнителниот попуст не им наштетила на пазарот или на деловните партнери, а пензионерите - потрошувачите имале корист од тоа.
„Томи ќе ги употреби сите понатамошни законски средства, а ние ќе продолжиме да ѝ помагаме на заедницата во рамките на законот“, истакнува Мамиќ.
Зошто се казнуваат трговците што ја намалуваат цената?
Во последните години, во Хрватска постојано се зборува за високите цени. Па зошто е толку казнет синџирот што ги намалил цените?
Агенцијата за заштита на пазарната конкуренција (AZTN) тврди дека продажбата на стоки под куповната цена во продавниците е штетна за добавувачите - најчесто OPG, но и за малите трговци, целиот синџир на исхрана и конечно за граѓаните, бидејќи го намалува изборот и ги зголемува цените во иднина.
AZTN вели дека ја поддржува примената на попусти во малопродажбата како вообичаена деловна практика, но важно е да не се крши законот, особено во однос на забраната за продажба под куповната цена.
Таква продажба е онаа во која трговецот го купил производот од производителот по одредена цена, но го продал на потрошувачите по пониска цена - односно со загуба.
Во пракса, ова може да се случи кога трговецот дава дополнителни попусти, бенефиции и слично, кои потоа ги комбинира со веќе намалената цена на производот, намалувајќи ја малопродажната цена под куповната цена, сè со цел да привлече клиенти во својата продавница, објаснува AZTN.
Агенцијата тврди дека на крајот страдаат оние на дното од синџирот - малите ОПГ.
Тие забележуваат дека на прв поглед тоа изгледа како добра работа за потрошувачите, но проблемот се јавува кога толку ниските цени стануваат начин на водење бизнис.
AZTN објаснува како, на пример, голем трговец на мало може да побара од производителите (на пр. мали OPG) да ја намалат цената за да ја компензираат загубата поради продажба под куповната цена. Производителот честопати нема избор бидејќи не сака да изгуби голем клиент. За да ја намали цената, тој мора да ги намали трошоците - користи послаба амбалажа, полоши суровини, можеби дури и ќе мора да отпушти работници.
Исто така, помалите продавници немаат финансиска сила да ги покријат таквите загуби, не можат да даваат големи попусти, губат клиенти и на крајот го затвораат својот бизнис, вели AZTN.
Кога големите трговци на мало ги истиснуваат помалите конкуренти, ништо не ги спречува да ги зголемат цените и да ги откажат попустите, вели AZTN.
Потрошувачите потоа повеќе немаат избор, не можат да одат на конкуренцијата бидејќи таа повеќе не постои, наведува AZTN, објаснувајќи зошто продажбата на храна под куповната цена е проблем.
Агенцијата истакнува дека ваквото однесување го уништува домашното производство на храна на долг рок, бидејќи многу производители се откажуваат затоа што повеќе не можат да ги покријат трошоците.
„Сите губиме затоа што остануваме без домашно произведени прехранбени производи“, наведува AZTN.
Пример за литар млеко
Наведува пример во кој голем малопродажен синџир одлучува да ја намали цената на еден литар млеко за да изгледа многу поволно за потрошувачот, да речеме 0,60 евра, иако го купил од производителот за 0,70 евра.
Иако се чини дека малопродажниот синџир сам „ја покрива разликата“, всушност, следната рунда на набавки бара од производителот да ја намали цената. Ако не се согласи, испаѓа од синџирот, а ако се согласи, мора некаде да заштеди, обично на квалитет на производот, пакување или работници.
„Од друга страна, малите продавници не можат да го следат ова. Тие не можат да понудат млеко под цената по која го купиле. Купувачите одат во поголеми продавници, а малите продавници ги затвораат своите врати. На долг рок, остануваат само неколку големи синџири, кои потоа имаат моќ да ги диктираат и цените и условите на пазарот“, вели AZTN.
Тој додава дека потрошувачите на крајот плаќаат повеќе, бидејќи има помалку избор, а штетата се нанесува на целото општество бидејќи домашното производство на храна станува неодржливо.
„Затоа Законот за забрана на нефер трговски практики во синџирот на снабдување со храна и регулативите на Европската Унија се обидуваат да спречат вакви појави, со цел да се зачува фер конкуренцијата, да се заштитат малите производители и да се обезбеди долгорочен однос на фер цени за потрошувачите“, велат од AZTN.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
