Според новите правила, возраста за пензионирање во Данска во 2070 година ќе биде 74 години.
Кирстен Еванс е меѓу првите Данки кои ќе мора да чекаат до својот 70-ти роденден за да одат во целосна пензија, но тоа не ѝ паѓа на памет.
Во мај, данскиот парламент усвои закон со кој ќе се зголеми возраста за пензионирање од сегашните 67 на 70 години до 2040 година.
Но, Еванс, 53-годишна банкарска службеничка во добра финансиска состојба, рече дека планира да се пензионира на 65 или 66 години, дури и ако тоа значи дека нема да добие целосна пензија, објавува „Пословни дневник“.
„Мислам дека на 70 години сте стари“, изјави таа за АФП.
„Сакате да имате добар живот по пензионирањето“, рече таа.
Данска го усогласи ограничувањето за пензионирање со очекуваниот животен век и го ревидира на секои пет години.
Во 2030 година, возраста за пензионирање ќе се зголеми на 68, а во 2035 година на 69.
Но, оние родени по 31 декември 1970 година, вклучувајќи ја и Еванс, ќе мора да чекаат додека не наполнат 70 години.
Растечки јаз
Малкумина во Данска всушност работат до возраста за пензионирање.
Во 2022 година, кога официјалната возраст за пензионирање беше 67 години, вистинската возраст на која луѓето се пензионираа во просек беше околу 64 години, според податоците од ОЕЦД.
- Околу 20 проценти од пензионерите во Данска се пензионираат затоа што не можат да најдат работа или се премногу болни за да работат, рече Аске Жил Ласен, етнолог на Универзитетот во Копенхаген и експерт за ова прашање.
„За тие 20 проценти, многу е важно дали границата за пензионирање повторно ќе се зголеми“, рече тој и нагласи дека „нееднаквоста расте со возраста“.
Јазот би можел да се прошири помеѓу оние кои можат да се пензионираат рано благодарение на тоа што имаат доволно пари и оние кои не можат, рече главниот економист на Данската конфедерација на синдикати, Дамоен Ашорнија.
„Многу малку луѓе всушност можат да се пензионираат на официјалната возраст за пензионирање. Нашите членови не се меѓу нив“, рече тој.
Камила Расмусен, 37-годишна членка на синдикатот која работи како гастроентеролошка медицинска сестра во болница во Копенхаген, верува дека нема да биде физички способна да работи додека наполни 70 години.
„Тоа би ми било навистина тешко, да одам 10.000 чекори секој ден“, рече таа.
„Да сум тука на 70-годишна возраст, не мислам дека би било фер кон пациентите“, додаде таа.
„Веќе денес гледаме дека две третини од нашите членови се пензионираа пред официјалната граница за пензионирање. А тоа е затоа што се исцрпени и работеа тешка физичка работа“, рече Ашорнија.
Ревизија на системот
Данскиот пензиски систем се состои од неколку делови.
Постои универзална јавна пензија, која моментално изнесува 7.198 круни или 1.130 американски долари месечно, плус две дополнителни пензии финансирани од работодавачот, задолжителни и опционални.
Некои луѓе штедат и приватно за пензионирање.
Ашорнија рече дека верува оти зголемувањето на возраста за пензионирање на 70 години е еден начин за финансирање на данската социјална држава.
„Како што населението старее и очекуваниот животен век се зголемува, ако сакаме да обезбедиме еднакви јавни услуги како денес, мора да обезбедиме јавни финансии“, рече тој.
Сепак, тој го критикуваше автоматското зголемување на границата за пензионирање на секои пет години, кое е во сила од 2006 година.
Според овие правила, возраста за пензионирање во Данска во 2070 година ќе биде 74 години.
За Ерик Симонсен, потпретседател на Конфедерацијата на дански работодавачи, тоа е единствениот пат напред.
„Тоа би било најпаметно, да се спаси системот. Значи, колку што старееме, толку подолго работиме“, рече тој.
Данската премиерка Мете Фредериксен изјави дека верува оти ќе биде потребна реформа на системот кога возраста за пензионирање ќе достигне 70 години.
„Веќе не верувам дека границата за пензионирање треба автоматски да се зголемува“, изјави таа за весникот „Берлингске“ во август 2024 година.
Во согласност со прегледот од страна на владината работна група, Данската конфедерација на синдикати изјави дека би сакала темпото на зголемување на границата за пензионирање да се забави.
„Во иднина, можеме да ја зголемуваме само за половина година за секоја година зголемување на очекуваниот животен век“, рече Ашорнија.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
