Долгогодишната поддршка од страна на Соединетите Држави за Израел почнува да добива ограничувања, бидејќи шокантните слики и извештаи за глад и смрт на децата од изнемоштеност во Газа сериозно ја променуваат јавната перцепција.
Во последните денови, претседателот Доналд Трамп, потпретседателот ЏејДи Ванс и неколку светски лидери го насочија вниманието кон недостигот на храна во разурнатата и под контрола на Хамас Газа, при што и самиот Трамп јавно се спротивстави на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху за околностите на гладот.
„Секогаш ќе дојде момент кога ќе се појави слика што нема да може повеќе да се игнорира, и тоа ќе ја смени јавната мисла, па дури и постапките на политичарите“, истакна израелскиот историчар Омeр Бартов, специјалист за геноцид.
Бартов додаде: „Лично би сакал американската телевизија да прикажува повеќе вакви слики, за Трамп побрзо да дојдеше до вистината, бидејќи тој јасно гледа ТВ. Само сега, откако сцените се толку ужасни, веќе не се избегнуваат. Дали тоа ќе донесе промени? Сум скептичен.“
Премиерот Нетанјаху, кој е под силен меѓународен притисок да овозможи повеќе хуманитарна помош и прекин на огнот, тврди дека „нема политика на предизвикување глад во Газа, и дека таму не владее глад“. Повеке светски лидери, меѓу кои и Трамп, се спротивставија на ова и ги поттикнаа израелските власти да дозволат помош да стигне до цивилите.
„Им треба храна, и им требаат луѓе што ќе можат да им ја донесат“, изјави Трамп за новинарите во вторникот, откако се врати од посетата на Шкотска.
Само еден ден претходно Трамп тврдеше дека децата во Газа „изгледаат исклучително гладни“, разликувајќи се јавно од тврдењето на Нетанјаху дека не постои глад. Тој најави и дека САД ќе помогнат преку отворање центри за поделба на храна во Газа.
И други светски лидери јавно го повикаа Израел да дозволи повеќе храна за жителите на Газа.
Премиерот на Обединетото Кралство, Кир Стармер, кој се состана со Трамп во Шкотска, најави дека Britанија ќе ја признае Палестина како суверена држава во септември, доколку Израел не работи на прекин на огнот и на две-државно решение. Оваа иницијатива ќе ја поддржи и Франција во Обединетите Нации.
„Не сме го дискутирале ова. Изненадувачки, темата не беше тема, можеби малку спомната на прес-конференција“, рече Трамп на новинарите по најавите на Стармер. „Немаме став по ова прашање, ќе испратиме многу средства таму за хуманитарна помош, и истото ќе го направат и тие.“
Трамп додаде: „Мислам дека ЕУ исто така ќе донесе пари за храна, и се надевам дека таа ќе се дистрибуира правилно.“
Сепак, тој не одеше подалеку во притисокот врз Израел да испорача трајно решение.
„Може да се тврди дека ако тоа се направи, се наградува Хамас, а не мислам дека тоа треба да се случи. Искрено, не сум во тој табор“, изјави Трамп.
Потпретседателот Ванс ги повтори грижите на Трамп за Хамас, но и повика за најитна хуманитарна помош. „Исто, сакаме да бидеме сигурни дека криминалците од Хамас кои ги спречуваат обичните луѓе да добијат храна, ќе престанат со тоа. Ја бараме храната да стигне до оние на кои им е најнеопходна“, изјави Ванс на митинг во Охајо.
Експертите од Integrated Food Security Phase Classification алармираат дека се остварува најлошото сценарио за масовен глад во Појасот Газа. Граѓаните се во шок од сликите со изнемоштени деца кои умираат од глад. Овој викенд, Израел дозволи арапските земји повторно да организираат аирдроп на храна откако тие беа запрени со месеци.
Јавната поддршка за Израел, која е најважен сојузник на САД, продожува да паѓа. Според анкета на Gallup, 60% од Американците не го одобруваат конфликтот Израел-Хамас, наспроти 32% кои се изјасниле спротивно.
Конгресменката Марџори Тејлор Грин остро го критикуваше својот колега Ренди Фајн кој повика „да се гладуваат невини луѓе и деца“.
Овие коментари се особено значајни со оглед на традиционалната силна поддршка за Израел во рамки на Републиканската партија, но воедно покажуваат дека гласачите не го оправдуваат страдањето на децата во Газа.
„Иако нема сомнеж дека под администрацијата на Трамп и мнозинството во Конгресот, САД цврсто го поддржуваат Израел, сега гледаме дека некои во администрацијата и Конгресот отворено го критикуваат Нетанјаху и владата во начини кои некогаш беа незамисливи“, истакна стратегот Денис Ленокс.
Ленокс додава: „Дел од критиката можеби е дипломатско позиционирање кон арапските држави, но некои работи, како јавниот притисок за визи за христијанските свештеници, беа мошне значајни. Нетанјаху можеби ја губи политичката потпора.“
Оваа недела, две израелски организации за човекови права — Б’Целем и Лекари за човекови права — Израел, за првпат го обвинија Израел за геноцид против Палестинците во одделни извештаи.
Асил Абурас, раководителка за палестинските територии во Лекари за човекови права – Израел, го поздрави спротивставувањето на Трамп на изјавите на Нетанјаху.
„Но, не гледам промени на подолгорочен и подлабок план“, вели Абурас, која посочува дека Трамп не спомна прекин на воената помош за Израел. „Само укажувањето на гладот и барањето за повеќе храна не е доволно.“
„Јас сум Палестинка со израелско државјанство. Понижувачки е да се чека да видиме ребрести деца, деградирани луѓе и трагедии само за некој да ја признае реалноста на Газа. Треба ли да гледаме жени што се онесвестуваат додека чекаат храна за конечно да се признае дека има глад?“ додаде таа.
Либералната еврејска организација J Street исто така побара трајно решение по примерот на барањата на дел од меѓународната заедница.
„Очигледно, хуманитарната ситуација во Газа е толку тешка што веќе е невозможно да се занемари од политичарите. Страдањата не се нови, но се надевам дека оваа свесност ќе донесе реални промени: масовна хуманитарна помош, ослободување на преостанатите заложници и крај на конфликтот“, изјави Илан Голденберг, виш потпретседател на J Street.
Премиерот Нетанјаху и понатаму категорично се противи на самостојноста на Палестина и ја бојкотираше седницата на ОН што изрази поддршка за две-државно решение.
„Нетанјаху, претежно на хебрејски, отворено рече дека неговата цел е да ги исели луѓето од Газа“, вели Бартов.
ВЕЛИКА БРИТАНИЈА ЌЕ ЈА ПРИЗНАЕ ПАЛЕСТИНА ДОКОЛКУ ИЗРАЕЛ НЕ ПРЕСТАНЕ СО КОНФЛИКТОТ ВО ГАЗА
Во извештајот на Лекари за човекови права – Израел се потенцира дека долгорочната штета врз Газа ѝ го одзема правото на живот на населението. „Според нашите анализи, Израел не уништува само здравствен систем, туку ги уништува сите предуслови за самото преживување“, вели Абурас.
„Доколку состојбата продолжи, ќе биде уште полошо. Тоа што се случува во Газа е вистински пекол и речиси изненадува што кризата не почна уште порано“, заклучува Бартов.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
