Додека некои на левицата, како претставничката Александрија Окасио-Кортез, сѐ уште сметаат дека светот има премногу луѓе, почнуваме да гледаме и поинакви ставови – дека опаѓачката популација претставува сериозен предизвик за иднината на Соединетите Американски Држави.
Има и такви кои веруваат дека државата треба да им помогне на жените да имаат толку деца колку што сакаат, а тоа е бројка што за повеќето жени е повисока од онаа што во реалноста ја остваруваат денес.
Според напис во New York Times на авторката Ана Луи Сасман, просечната Американка би сакала да има меѓу 2.1 и 2.7 деца, што е многу повеќе од 1.6 деца по жена – статистика што ја бележиме денес.
„Америка направила да биде родител неочекувано и непотребно тешко. Чувството дека не можеш да си дозволиш грижа за децата или животен простор, комплицирана здравствена грижа, кратко и ретко породилно отсуство – сите се преоптоварени и со впечаток дека не успеваат во ништо.“
Како решение, Сасман предлага да се воведат политики слични на Данска — бесплатна ин витро оплодување за самохрани жени, субвенционирана грижа за деца, и обемно породилно отсуство.
Но, самата признава дека Данските 'пријателски кон жените' политики не ги зголемиле наталитетот; напротив, стапката на раѓања е 1.5 деца по жена — под американската. Сепак, таа тврди дека САД дури и не се обиделе со ваков пристап.
Во истото издание на New York Times, Аманда Тауб ја пренесува анализата на феминистичката економистка Ненси Фолбре, според која лицата без деца всушност профитираат од неисплатената работа на родителите.
„Сите граѓани на САД имаат право на идните примања на децата преку плаќање во социјално осигурување, отплата на државниот долг и други програми. Оттука, оние кои ја користат таа корист без да дадат свој придонес со раѓање и одгледување деца, се возат гратис.“
Родителите, притоа, честопати мораат да жртвуваат плата и професионална кариера за да се грижат за своите деца. Ова особено важи за мајките, кои обично носат најголем дел од товарот на грижата за децата – економска непогодност што се засилува со секое ново дете.
Фолбре смета дека најправично решение е родителите да добиваат повеќе пари како компензација за јавниот придонес кој го даваат со одгледувањето нови генерации. На пример, преку значително зголемување на даночните олеснувања за децата – нешто што би чинело федералниот буџет стотици милијарди долари годишно.
„Станува збор за прашање на јавни вредности и определби. На крајот, мора да се постигне замена на населението. Во спротивно, исчезнуваме.“
Во ова има вистина – директните трошоци за деца, како дом, грижа и образование, се зголемуваат, а со нив и индиректните потешкотии, како загубена плата или кариера – особено поради тоа што жените денес често заработуваат колку и мажите, понекогаш и повеќе.
Но, оваа теорија не ја објаснува целосно сликата за тоа кои жени имаат помалку деца, па дури и зошто воопшто се намалува наталитетот.
Иако жените без факултетско образование имаат повеќе деца од оние со диплома, најголемо намалување на раѓања има токму кај не-факултетските жени. Да важеше теоријата за „пропуштени професионални прилики“, спротивното би било – најобразованите жени би имале најголем пад, а тоа не е случај. Всушност, жените со највисоки квалификации имаат повеќе деца од порано.
Па, ако падот на наталитетот не е директно врзан за економската жртва на родителството, тогаш во што е проблемот?
Сасман ја загатнува суштината, но не ја движи до крај.
Сѐ повеќе Американки се самохрани. Според некои проценки, половина од сите жени без факултет родени во средината на 90-тите ќе бидат самохрани до 45 година.
ТУКА е целата демографска криза: се зголемува бројот на жени кои се неженети. Жените кои се омажиле имаат двојно повеќе деца од неженетите, а оние кои се мажат на помлади години имаат уште повеќе деца. Решението би било да се поттикнат младите жени поуспешно да стапуваат и остануваат во брак.
Сепак, проблемот е што помалку жени се мажат – делумно затоа што имаат потешкотии да најдат 'привлечни мажи'.
И тука одобрена грижа за деца, породилно отсуство или еднократни исплати за родители не помагаат. Проблемот не е парите директно – туку недостигот на доволно 'посакувани партнери'.
Реалноста е дека жените, најчесто, бараат партнери кои заработуваат исто или повеќе од нив. Образованите жени сакаат образован и успешен маж; ако се определат за маж без високо образование, тоа обично е од финансиски причини – и ретко жените се одлучуваат за мажи кои заработуваат помалку.
Во последните 50 години, бројот на жени кои заработуваат повеќе од мажите значително се зголеми. Просечната реална плата на жената пораснала за речиси 30%, а на мажите – паднала за 3%. Тоа особено важи за мажите без факултет.
Само 37% од мажите имаат диплома, а бройката опаѓа, додека 39% од жените во САД имаат и тој процент расте. Со тоа, секојдневно се намалува бројот на „привлечни“ мажи по мерката на современата жена.
Ако сакаме навистина да го решиме демографскиот проблем – прво мораме да решиме брачниот. А тоа, всушност, значи дека мораме активно да работиме на зголемување на машките плати. Феминистките веројатно ова нема веднаш да го поддржат, но би требало.
Платите на двата пола не мора да бидат во судир. Машките примања може да растат паралелно со женските. Државата треба да го поддржи растот на индустрии каде што пребиваат повеќе мажи – градежништво, енергетика, транспорт, производство – сектори каде не е обавезно факултетско образование.
ТРАНСПАРЕНТНОСТ ВО ИМПЛЕМЕНТАЦИЈАТА НА ПОЛИТИКИТЕ ЗА РАБОТА
Најважно е повторно да го направиме САД земја која изградува и произведува – со укинување на непотребната регулатива што го забавува отворањето нови домови, патишта и фабрики. Треба да се подобри и спроведувањето на законите за имиграција, за да не се поткопуваат платите на мажите преку евтина, нелегална работна сила.
Намалувањето на популацијата не е судбина. Повеќето Американци и понатаму сакаат да се венчаат и формираат семејство. Потребно ни е само државно раководство што ќе го стави ова прашање како приоритет и ќе им помогне на младите да се венчаат и останат заедно.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
