Руското Министерство за надворешни работи денес објави дека Москва повеќе не го смета мораториумот за распоредување ракети со краток и среден дострел за обврзувачки.
Да ве потсетиме дека во 2019 година, за време на првиот мандат на Доналд Трамп, САД се повлекоа од Договорот за нуклеарни сили со среден и среден дострел (INF). Русија тогаш изјави дека нема да распореди такви системи сè додека САД не го сторат истото.
Москва: Условите за одржување на мораториумот исчезнаа
Министерот за надворешни работи Сергеј Лавров уште во декември објави дека Русија може да одговори на она што го нарече „дестабилизирачки потези“ од страна на САД и НАТО во стратешката сфера. Сега руското министерство официјално потврдува дека ситуацијата се променила.
„Бидејќи ситуацијата се развива во насока на вистинско распоредување на американски копнени ракети со среден и краток дострел во Европа и Азиско-пацифичкиот регион, руското Министерство за надворешни работи наведува дека условите за одржување на едностран мораториум за распоредување на слично оружје исчезнаа“, се наведува во официјалното соопштение на Министерството за надворешни работи на Русија.
Каков договор напушти Русија?
Договорот за нуклеарни сили со среден дострел (INF), потпишан на 8 декември 1987 година помеѓу американскиот претседател Роналд Реган и советскиот лидер Михаил Горбачов, забрануваше распоредување на копнени балистички и крстосувачки ракети со дострел помеѓу 500 и 5.500 километри, и нуклеарни и оние со конвенционални боеви глави.
Во рок од три години од стапувањето во сила на 1 јуни 1988 година, САД и Советскиот Сојуз уништија 2.692 такви оружја и воспоставија строга комисија за следење и инспекција, со што INF стана првиот договор за елиминирање на цела категорија ракети. INF означи голем чекор напред во намалувањето на нуклеарната закана за време на Студената војна.
Американците го напуштија во 2019 година поради руската ракета
САД формално се повлекоа од договорот на 2 август 2019 година, откако претставници на првата администрација на претседателот Доналд Трамп, вклучувајќи го и тогашниот државен секретар Мајк Помпео, ја обвинија Русија за континуирано кршење на INF со развивање на ракетата 9M729.
Ракетата 9M729 е руска крстосувачка ракета со копнена база за која САД и НАТО тврдат дека има дострел од повеќе од 500 километри, што е кршење на одредбите од Договорот за INF.
Според американски извори, станува збор за модернизирана верзија на ракетата Калибр, способна да носи боеви глави и погодна за брзо лансирање од мобилни платформи, што дополнително ги зголеми стравувањата од дестабилизација на европската безбедност.
Во тоа време, САД нагласија дека не се подготвени да останат страна во договор кој систематски се крши, што беше главната причина за повлекување од INF.
Тој потег беше поддржан и од сојузниците на Америка во НАТО.
Руско-американска препукнување околу нуклеарното оружје
Да потсетиме дека неодамна поранешниот руски претседател и сегашен заменик-претседател на Советот за национална безбедност, Дмитриј Медведев, објави низа остри пораки на социјалните мрежи во кои ги предупреди САД за можна нуклеарна ескалација, алудирајќи на рускиот систем „Мртва рака“.
Тој го нарече американскиот претседател Доналд Трамп арогантен, го обвини дека води „игра на ултиматуми“ и рече дека секоја нова уцена го доближува светот до војна меѓу Русија и САД, пишуваат медиуми како Ројтерс и Скај њуз.
Доналд Трамп, опишувајќи ги изјавите на Медведев како „многу провокативни“, објави на Truth Social дека наредил префрлање на две американски нуклеарни подморници „во соодветните региони“. Оваа изјава предизвика загриженост бидејќи шефовите на држави ретко јавно зборуваат за локацијата на нуклеарното оружје.
Кремљ: Бидете многу, многу внимателни
Кремљ реагираше на објавата на Трамп повикувајќи на воздржаност и избегнување на прекумерна нуклеарна реторика, велејќи дека „сите треба да бидат многу, многу внимателни во врска со нуклеарната реторика“.
Кремљ вели дека не го гледа распоредувањето на американските подморници како нова ескалација.
„Нема да влегуваме во полемика со Трамп“, рече портпаролот Дмитриј Песков, пренесува Ројтерс.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
