Екстремната топлина и многу високите температури влијаат на сите здрави луѓе, но некои луѓе се изложени на поголем ризик од здравствени проблеми за време на топлотните бранови. Високите температури се најопасни за неколку категории пациенти, а одредени лекови исто така можат да предизвикаат проблем, пишува еклиника.
Како екстремната топлина влијае на човечкото тело?
Како што телото се загрева, крвните садови почнуваат да се шират. Ова доведува до пад на крвниот притисок, што го отежнува работењето на срцето и регулирањето на циркулацијата на крвта во телото. Како резултат на тоа, се појавуваат благи симптоми како што се чешање или отечени стапала. Во исто време, потењето води до губење на течности и сол и, што е најважно, ја менува рамнотежата меѓу нив во телото. Лекарите предупредуваат дека ако крвниот притисок падне премногу ниско, ризикот од срцев удар станува сè поголем.
Губењето на вода и сол, во комбинација со низок крвен притисок, може да доведе до топлотна исцрпеност, што се препознава по следниве симптоми:
• вртоглавица
• гадење
• несвестица
• конфузија
• мускулни грчеви
• главоболка
• обилно потење
• замор
Зошто нашето тело реагира на овој начин?
Човечкото тело се стреми да одржува телесна температура од околу 37°C, без разлика дали е среде снежна бура или во услови на екстремна топлина. Ова е температурата на која човечкото тело функционира нормално, така што постои постојана рамнотежа помеѓу загубата на топлина и добивањето топлина.
Проблемите почнуваат кога нашите тела не можат доволно брзо да ја изгубат топлината. Кога температурата на телото ќе стане превисока, сè, од органи до ензими, може да се исклучи. Екстремната топлина може да доведе до големи проблеми со бубрезите и срцето, па дури и оштетување на мозокот. Но, како што времето станува потопло, телото мора да „работи понапорно“ за да одржи пониска температура. Потоа повеќе крвни садови во близина на кожата се отвораат/шират за да изгубат топлина и телото почнува да се поти. Телото работи на одржување на својата телесна температура во топли средини главно со една моќна алатка – потта. Потта што ја произведува телото испарува, „вшмукувајќи“ топлина од кожата и ладејќи нè.
Кој е најмногу изложен на ризик за време на екстремна топлина?
Луѓето со најголем ризик од високи температури се пред сè:
• постари луѓе
• срцеви пациенти
• дементни луѓе
• луѓе со дијабетес
• деца
• луѓе со ограничена подвижност
Луѓето кои имаат проблем со срцеви заболувања се помалку способни да се справат со стресот што топлината го има врз телото. Исто така, дијабетесот е болест која може да предизвика телото побрзо да губи вода, а некои компликации од оваа болест можат да ја променат состојбата на крвните садови и способноста за потење.
Дали некои лекови го зголемуваат ризикот од топлотен удар?
Лекарите истакнуваат дека некои лекови го зголемуваат ризикот за време на екстремна топлина, влијаејќи на способноста на телото да остане хидрирано и да реагира на топлина. Но, советот е редовно да ја земате терапијата, да се држите подалеку од сонце и постојано да пиете вода.
Вазоконстрикторите, лекови што ги стеснуваат крвните садови, бараат посебна претпазливост за време на екстремна топлина.
Бета-блокаторите, кои го регулираат крвниот притисок со блокирање на адреналинот, исто така бараат посебна претпазливост за време на топлотен удар.
Диуретиците, кои луѓето често ги нарекуваат „апчиња за вода“, ја зголемуваат количината на вода што телото ја исфрла. Тие се земаат за бројни проблеми, вклучително и срцева слабост. Сепак, диуретиците на високи температури го зголемуваат ризикот од дехидратација и нерамнотежа на клучните минерали во телото.
Антихипертензивните лекови, лекови за намалување на крвниот притисок, можат да се комбинираат во случај на проширени крвни садови за да се справат со топлината и да предизвикаат опасни падови на крвниот притисок.
Некои лекови за епилепсија и Паркинсонова болест можат да го блокираат потењето и да го отежнат ладењето на телото.
Други лекови како што се литиум или статини, исто така, можат да станат поконцентрирани и проблематични во крвта ако има премногу губење на течности.
Стимулансите за нарушување на вниманието/хиперактивност (ADHD) и нелегалните стимуланси, како што се амфетамините и кокаинот, како и антидепресивите или антипсихотиците, исто така ги прават луѓето поподложни на топлотен удар.
Може ли екстремната топлина да нè убие?
Во текот на летните месеци и екстремната топлина, земјите во Европа бележат неколку илјади смртни случаи предизвикани од високи температури. Повеќето од нив се предизвикани од срцев удар и мозочни удари поради напорите на телото да ја одржи телесната температура стабилна. Статистиката покажува дека зголемувањето на смртните случаи се случува многу брзо – во првите 24 часа од првиот топлотен бран.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
