Зачините се во срцето на традиционалните кујни илјадници години – не само затоа што ги трансформираат едноставните јадења во мали чуда на вкус, туку и поради нивните извонредни здравствени придобивки. Денес, науката потврдува она што нашите предци ширум светот го знаеле или чувствувале од памтивек: зачините се еден вид лек во форма на прав.
Куркума, ким, коријандер, црн пипер, цимет, каранфилче – овие мирисливи скапоцени „камења“ се полни со антиоксиданси и соединенија кои го намалуваат воспалението, го подобруваат варењето, ја стимулираат циркулацијата и го зајакнуваат имунитетот. Готвењето со многу зачини е лесен начин да додадете здравје во вашата исхрана, но исто така и многу прекрасни и неочекувани димензии на вкус.
Кои се предностите од правењето сопствени мешавини на зачини?
Постои нешто посебно во правењето сопствена мешавина од зачини. Целата куќа ќе биде исполнета со прекрасна арома, а вие имате целосна контрола врз вкусот и содржината на смесата.
Купените мешавини на зачини често содржат премногу сол, понекогаш адитиви, и ја губат својата интензивна арома и вкус кога ќе се остават да отстојат. Домашните мешавини, сепак, се свежи, ароматични и целосно прилагодени на вашиот вкус – без разлика дали претпочитате послатки, чадени или зачинети тонови.
А кога станува збор за мешавина што има длабочина, топлина и душа, тешко е да се победи гарам масала.
Што е гарам масала?
Оваа иконска мешавина од зачини ја збогатува индиската кујна со векови. Преведено од хинди, гарам значи „топол“, а масала значи „зачини“. Потекнува од северна Индија, каде што неговите топли тонови биле совршени за студените зими. Со текот на времето, се проширила низ целата земја – секој регион додал свој допир, па затоа некои верзии се послатки, други полути, но сите се подеднакво неодоливи.
Гарам масала не е само прашање на вкус. Според ајурведската традиција, топлите зачини го стимулираат метаболизмот, помагаат во варењето и обезбедуваат енергија. Современите истражувања го потврдуваат ова – покажано е дека многу од неговите компоненти, како што се цимет, каранфилче, ким и црн пипер, содржат моќни антиоксиданси, помагаат во регулирањето на шеќерот во крвта и имаат антиинфламаторни ефекти.
Рецепт за домашна мешавина од зачини гарам масала
Состојки:
• 1 лажица мелен ким
• 1½ лажички мелен коријандер
• 1½ лажички мелен кардамон
• 1½ лажички мелен црн пипер
• 1 лажичка мелен цимет
• ½ лажичка мелени каранфилчиња
• ½ лажичка мелено морско оревче
Подготовка:
Добро измешајте ги сите состојки во мал сад.
Истурете во стаклена тегла со капак и чувајте на суво и темно место.
Совет: Земете цели зачини (немелени), а потоа сами сомелете ги во мала електрична мелница (за кафе). За уште побогата арома и вкус, кратко препечете ким, коријандер, кардамон и црн пипер во сува тава пред да ги сомелете. Аромата што ќе ја исполни кујната ќе биде – незаборавна!
Каде ќе го почувствува полн сјај гарам масалата?
Гарам масалата е неверојатно разновидна – може да збогати безброј јадења со зеленчук. Како љубител на зачини, а особено на гарам масала, можам да кажам дека позитивно влијае на аромата на секое јадење во кое помислив да го додадам (дури и во вегански болоњезе сос и мексикански вегански чили). Еве уште неколку предлози за идеални јадења кои се прекрасни за збогатување со додатокот – гарам масала:
Леќа или наут во индиски стил (дал, кари) – додадете лажичка кон крајот на готвењето за целосен ароматичен вкус.
Печен зеленчук или компири – посипете со гарам масала и маслиново масло пред печење.
Крем супа – во супа од тиква, морков или карфиол додава прекрасна топлина.
Јадење со ориз или житарки – измешајте со кафеав ориз, киноа или булгур и печен наут за миризлив оброк.
Пржено тофу или темпе – додадете на крајот од пржењето за ароматичен, индиски шмек.
Забелешка: Гарам масала е најдобро да се додаде кон крајот на готвењето или непосредно пред сервирање, бидејќи на овој начин зачините ја задржуваат својата целосна арома и топлина. Ако се готви предолго, нежните ароми можат да исчезнат.
Како што деновите стануваат постудени, природно копнееме по храна што загрева и храни одвнатре – и токму тоа го прави гарам масала. Малку од оваа мешавина е доволна за да се трансформира обичниот оброк во нешто топло, мирисливо и освежувачко. А домашните свежи зачини дефинитивно ќе ја подигнат оваа магија на следно ниво.
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
