Русија наводно успешно го тестирала своето суперторпедо, подводен морски дрон на нуклеарен погон, дизајниран да предизвика радиоактивни цунами и да ги избрише крајбрежните градови од лицето на земјата.
Во среда, рускиот лидер Владимир Путин лично го потврди успешното тестирање на оружјето наречено Посејдон, само неколку дена по тестирањето на новата крстосувачка ракета Буревестник (Буревјешник), што следеше по вежбите за лансирање нуклеарно оружје.
Претседателот на САД, Доналд Трамп, кој неодамна го заостри својот став кон Русија, рече дека тестовите „не се соодветни“ и дека Путин треба повеќе да се фокусира на завршување на војната во Украина отколку на тоа.
Но, се чини дека Путин ги игнорирал коментарите на американскиот претседател, потврдувајќи го тестот со чај и колачиња со руски војници во болница во Москва.
„Нема ништо слично на ова“, рече тој, додавајќи дека нема начин Посејдон, за кој аналитичарите веруваат дека има дострел од речиси 10.000 километри и може да се движи со брзина од 185 км/ч, да биде пресретнат.
Тој исто така тврдеше дека моќта на Посејдон ја надминува дури и моќта на руската „најперспективна интерконтинентална ракета со дострел Сармат“, позната како SS-X-29 или Сатана II, како што објави Ројтерс.
Путин рече дека „брзината и длабочината на патувањето на ова беспилотно возило се неспоредливи во светот и малку е веројатно дека [нешто слично] наскоро ќе се појави“.
„За прв пат успеавме не само да го лансираме со лансирен мотор од подморница-носач, туку и да стартуваме нуклеарна енергетска единица каде што овој уред поминал одредено време“, рече Путин.
Сè уште нема независна потврда дека тестот се случил.
Потврдени се малку детали за Посејдон, именуван по античкиот грчки бог на морето, но во суштина е комбинација од торпедо и дрон способен да носи нуклеарно оружје, објави Ројтерс.
Посејдон има свои корени во советските планови за создавање оружје што би можело да ја направи областа на крајбрежните градови на бреговите на Соединетите Американски Држави целосно ненаселлива.
И американските и кремљските претставници веруваат дека овој дрон, кој Путин првпат го претстави во 2018 година, е нов вид одмаздничко оружје, како што пишува конзервативниот британски весник „Телеграф“.
Според овие проценки, „Посејдон“ бил дизајниран да возврати удар по нуклеарен напад врз Русија.
Торпедото „Канјон“, долго 24 метри, со дијаметар од 1,8 метри и тешко 100 тони, со ознака „Канјон“ од НАТО - според руските медиуми - е дизајнирано да носи нуклеарна боева глава од два мегатони, што е повеќе од 100 пати помоќно од атомската бомба фрлена врз Хирошима.
Кристофер Форд, поранешен помошник државен секретар на САД за меѓународна безбедност и неширење на нуклеарно оружје, предупреди во 2020 година дека оружјето е дизајнирано да „ги преплави американските крајбрежни градови со радиоактивни цунами“.
Американскиот поморски институт, воен тинк-тенк, оцени дека развојот на „Посејдон“ ги преврти претходните претпоставки за нуклеарно оружје лансирано од подморница наопаку.
Експертите за контрола на оружјето велат дека оружјето ги крши повеќето традиционални правила за нуклеарно одвраќање и класификација и сугерираат дека може да се напојува со реактор ладен со течен метал.
Претходно беше објавено дека Москва се надева дека ќе го стави оружјето во употреба во близина на 2027 година, но развојот беше попречен од технички тешкотии. Во ноември 2022 година, американските разузнавачки претставници објавија дека првичните морски проби не успеале.
Во говор пред седум години, рускиот лидер рече дека дострелот на торпедото, со оглед на неговиот нуклеарен погон, би бил неограничен и дека би можело да работи на екстремни длабочини со брзини многу пати поголеми од која било подморница или друго торпедо.
„Тие се многу тивки, имаат висока маневрираност и се практично неуништливи за непријателот. Нема оружје во денешниот свет што може да им се спротивстави“, рече Путин.
Москва тврди дека нивниот нуклеарен погон, кој наводно му дава неограничен дострел, го отежнува лоцирањето на брзината и длабочината на дронот.
Најновиот развој на настаните доаѓа по извештаите дека Русија складира нуклеарно оружје и напаѓачки подморници во Арктичкиот круг како подготовка за војна со НАТО.
Во интервју за „Телеграф“, норвешкиот министер за одбрана Торе Сандвик рече дека Осло забележал зголемено темпо на развој на оружје на рускиот полуостров Кола, каде што се наоѓаат Северната флота на Русија и делови од нејзиниот нуклеарен арсенал.
„Русија гради објекти на полуостровот Кола... каде што се наоѓа еден од најголемите арсенали на нуклеарни боеви глави во светот. [Нуклеарното оружје] не е насочено само кон Норвешка, туку и кон Велика Британија и преку Северниот Пол кон Канада и САД“, предупреди Сандвик.
Целта - радиоактивно цунами и целосно уништување
Во јануари 2023 година, Русија објави дека ги произвела првите нуклеарни боеви глави за Посејдон, кои, како што објави руската државна новинска агенција ТАСС, повикувајќи се на анонимен извор од одбраната, ќе бидат распоредени на нуклеарната подморница Белгород.
Патем, Белгород е најдолгата подморница што плови по океаните денес.
Долга е 178 метри и широка 15 метри и тежи приближно 30.000 тони. Според извештајот на американската Конгресна истражувачка служба (CRS) објавен во 2022 година, Белгород може да носи до осум Посејдони.
Проект од највисок приоритет
Тоа е „оружје за судниот ден“ - неговиот чист деструктивен потенцијал и наводната невозможност за одбрана го прават крајно средство за одвраќање.
Посејдон е дизајниран да се лансира од специјално модифицирани подморници. Додека Белгород е веќе во употреба, новата класа Хабаровск се гради специјално за да го носи ова оружје.
Иако развојот и тестирањето се потврдени, се верува дека системот на оружје сè уште не е целосно оперативен во голем обем.
Сепак, како што покажува изјавата на Владимир Путин, тестирањето е во тек и тоа е јасно стратешка програма од највисок приоритет.
ТАСС претходно објави дека Посејдон е дизајниран да се лансира од растојание од неколку стотици километри и да се лизга покрај крајбрежната одбрана патувајќи по морското дно и детонирајќи во близина на брегот за да предизвика „радиоактивно цунами“.
Експлозијата би го контаминирала огромното крајбрежно подрачје со долгорочно зрачење, правејќи го непогодно за живеење со децении.
Целта за која е замислен Посејдон е да се уништат клучните економски и населени центри, како што се Њујорк или Лос Анџелес, како што пишува „Модерна дипломатија“, платформа за проценка и евалуација на практиките и стратегиите што државите и меѓународните актери ги користат за да се соочат со повеќекратни предизвици.
„Посејдон“, како што истакнува „Модерна дипломатија“, не е традиционално торпедо и најдобро се опишува како големо, долгодометно, нуклеарно автономно подводно возило (AUV) или нуклеарно вооружен интерконтинентален подводен дрон што совршено се вклопува во руската стратегија за асиметрична ескалација и сигурна одмазда.
Се вели дека е напојуван од мал нуклеарен реактор, што треба да му овозможи неограничен дострел, т.е. може да премине цели океани без да излезе на површина. Тоа е беспилотно, автономно оружје кое, по лансирањето, би следело однапред програмиран пат до својата цел, дејствувајќи независно.
Дизајнот на „Посејдон“ му дава збир на можности што го разликуваат од другите системи за испорака на нуклеарно оружје, како што се интерконтиненталните балистички ракети (ICBM).
Иако може да носи конвенционално оружје, примарната боева глава што ја носи е нуклеарно оружје, за кое се проценува дека има повеќемегатонска моќност - потенцијално до 2 мегатони или повеќе.
За разлика од интерконтиненталните балистички ракети, кои патуваат низ вселената и можат да бидат пресретнати од антибалистички ракетни системи, „Посејдон“ работи длабоко под вода.
Во моментов, наведува платформата, не постои одржлива одбрана против торпеда на нуклеарен погон што се движат со голема брзина на значителни длабочини.
Ова го прави „незапирливо“ оружје за втор удар, кое обезбедува одмазда дури и ако Русија претрпи катастрофален прв удар.
Се верува дека работи на длабочини што го прават откривањето исклучително тешко, ако не и невозможно, со сегашната технологија за борба против подморници.
„Оружје за судниот ден“
Покрај уништувањето градови, тоа беше дизајнирано да уништи клучни воени средства, особено поморски бази и ударни групи на носачи на авиони. Една единствена детонација може да го уништи целото сидро на флотата.
Тоа е, како што наведува „Модерна дипломатија“, „оружје за судниот ден“ - неговиот чист деструктивен потенцијал и наводната невозможност за одбрана го прават крајно средство за одвраќање.
Посејдон е дизајниран да се лансира од специјално модифицирани подморници. Додека Белгород веќе е во употреба, новата класа Хабаровск се гради специјално за носење на ова оружје.
Сепак, иако развојот и тестирањето се потврдени, се верува дека системот на оружје сè уште не е целосно оперативен во голем обем. Сепак, како што покажува изјавата на Владимир Путин, тестовите се во тек и тоа е јасно стратешка програма од највисок приоритет, проценува платформата.
Сè на сè, заклучува дека Посејдон не е само ново торпедо, туку нуклеарно вооружен подводен дрон од стратешка класа, дизајниран да биде незапирлив, да ги заобиколи сите постоечки одбранбени системи и да им се заканува на крајбрежните цели со катастрофално радиоактивно уништување, со што наводно се обезбедува нуклеарно одвраќање на Русија.
Како што објави „Баренц Обзервер“, не е јасно од која подморница е извршено пробното лансирање.
Русија има два брода за кои се тврди дека можат да го носат дронот „Посејдон“ - „Белгород“ и „Саратов“.
Двете подморници испловиле од Северодвинск во Белото Море.
Саратов е во пристаништето долго време, сè додека претходно оваа есен не беше виден како плови од бродоградилиштето „Звездочка“ во Северодвинск.
Анализирајќи ги сателитските снимки од Северодвинск во подолг временски период, „Баренц Обзервер“ заклучи дека Белгород бил надвор од Северодвинск подолг временски период оваа година.
Никогаш не е видено порано
Според „Баренц Обзервер“, „Посејдон“ е оружје кое не е видено во ниедна претходна трка во вооружување.
Иако рускиот лидер не откри каде се случил тестот, се вели дека се случил во Белото Море, каде што нуклеарните подморници имаат наменски области за тестирање, но исто така можел да се случи и во Карското Море или на источните брегови на Баренцовото Море во близина на Новаја Земја.
Првата од новата класа подморници специјално дизајнирани за носење на Посејдон се очекува да биде лансирана од бродоградилиштето Севмаш во Северодвинск во блиска иднина.
Секоја од овие подморници, таканаречена класа Хабаровск, е наменета да носи шест дронови Посејдон.
Иако производството на тест верзии трае со години - Баренц Обзервер истакнува дека за прв пат е објавено постоењето на оружјето уште во 2016 година, две години пред објавата на Путин за развојот на оружјето - не се очекува, како што е наведено, да биде оперативно до втората половина од оваа деценија.
Во 2023 година, истражувачката Ина Холст-Педерсен Квам од Норвешката поморска академија изјави за Баренц Обзервер дека Посејдон е првенствено психолошко оружје.
„Секој потенцијален тест на жив оган веројатно ќе се случи во време кога потенцијалните ефекти на одвраќање се најпотребни“, рече таа.
(Vecer.mk VIA)
© Vecer.mk, правата за текстот се на редакцијата
